Đừng theo đuổi đam mê, hãy theo đuổi những gì bạn có thể cống hiến. Nhưng tại sao vậy?
Ben Horowitz, nhà sáng lập của tập đoàn Andreessen Horowitz từng phát biểu với tư cách là một cực sinh viên tại buổi lễ tốt nghiệp của đại học Columbia. Trong bài phát biểu của mình, ông đưa ra nhiều góc nhìn thú vị về sự nghiệp. Nổi bật trong số đó là: đừng theo đuổi đam mê của bạn.
Thử hỏi 1.000 người thành đạt quanh bạn mà xem. Họ sẽ nói với bạn rằng họ rất yêu điều mình làm. Và rồi bạn đinh ninh cho rằng công thức chung của thành công là theo đuổi điều mình thích đúng không?
Nhận định này không sai. Nhưng có một điều đúng đắn hơn: sự thành công mới khiến ta yêu thích công việc mình làm. Horowitz tiếp tục đưa ra một vài lý do dẫn chứng tại sao chúng ta không nên mù quáng chạy theo đam mê rồi tin rằng sẽ thành công với đam mê đó.
1. Rất khó so sánh mức độ đam mê
Bạn có quyền đam mê nhiều thứ một lúc. Bạn đam mê toán học hay công việc kỹ thuật hơn? Bạn đam mê lịch sử hay văn học hơn? Thay vào đó, hãy tự đặt câu hỏi xem bạn giỏi việc gì, ở lĩnh vực nào. Đây là một câu hỏi dễ trả lời hơn rất nhiều.
2. Đam mê sẽ thay đổi
Đam mê của bạn năm 21 tuổi chưa chắc sẽ vẫn còn nguyên ở đó năm bạn 40.
Đam mê không đồng nghĩa với tài năng. Bạn đã xem qua chương trình American Idol chưa? Thích hát không có nghĩa là bạn sẽ trở thành một ca sĩ chuyên nghiệp.
3. Theo đuổi đam mê là một cái nhìn hạn hẹp
Những thứ bạn nhận được trong cuộc sống, cho dù đó là tiền bạc, tài sản, những lời khen tặng, hay các thứ quý giá gì đi nữa, thì cũng không quan trọng bằng những thứ bạn sẽ cho đi. Thay vì đam mê, hãy theo đuổi những gì bạn có thể cống hiến. Tìm những việc bạn có khả năng hoàn thành xuất sắc, cống hiến hết mình qua công việc đó, để giúp thế giới này trở nên tốt đẹp hơn.
4. Mở rộng
Lời khuyên của Horowitz là một nhận định dựa trên biểu đồ của concept IKIGAI – một biểu đồ dùng để đối chiếu trước mọi quyết định nghề nghiệp của bạn.
Ba tiêu chí được nhấn mạnh bao gồm: khả năng, đam mê và nhu cầu thị trường và những gì bạn có thể được trả công. Do đó, đam mê chỉ quyết định được 25% sự thành công mà thôi.
Bài phát biểu "Don't follow your passion"
Tất nhiên theo đuổi điều bạn yêu thích là hết sức quan trọng để tự tạo động lực cho bản thân, giúp mở ra một hướng đi nghề nghiệp thỏa mãn được cả nhu cầu tài chính cũng như tinh thần; nhưng đam mê không nên được xem là yếu tố quan trọng duy nhất, mà nên được đánh giá ngang hàng với các yếu tố khác như khả năng và sự cống hiến cho xã hội.
Bạn có biết câu nói: “Nếu làm việc mình thích, thì chả cần phải đi làm ngày nào cả” không? Vấn đề đặt ra ở đây là: điều khiến bạn yêu thích công việc hiện tại không chỉ đơn giản là đam mê sẵn có, mà còn nhờ vào cả những cống hiến hàng ngày của bạn thông qua công việc đó nữa.
Sách Jodric giới thiệu:
So good they can't ignore you — Cal Newport
The Japanese Secret to a Long and Happy Life — Hector Garcia Puigcerver